Artikelen

Tijdens de Landelijk Actieweek Thuiszitters van 3 t/m 7 juni 2019 vonden er door het hele land extra activiteiten plaats rond het terugdringen van thuiszitten. Hieronder een overzicht van (de uitkomsten van) een aantal van deze activiteiten.

“Ik geef leiding op een manier waarop we willen dat leerlingen leren in de school.” Lees hoe schoolleiders, teamleiders en leraren op het Corlaer College met relatie, competentie en autonomie ruimte creëren voor ontwikkeling.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig zullen we op deze site antwoord geven op een vraag die bij meer scholen speelt.

Het vraagt moed om als school middenin een innovatieproces een pauzejaar in te lassen. En toch is dat precies wat het Dr.-Knippenbergcollege deed. Lees hoe de samenwerking tussen afdelingsleiders en leraren een cruciale rol speelde bij de invoering van de nieuwe onderwijsvisie en het pauzejaar.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig zullen we op deze site antwoord geven op een vraag die bij meer scholen speelt.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig zullen we op deze site antwoord geven op een vraag die bij meer scholen speelt.

Doetina van Kelle denkt als ledenadviseur krimp & regionale samenwerking mee met schoolbestuurders over mogelijke oplossingsrichtingen en de te nemen stappen in het geval van leerlingendaling.

Frits Hoekstra denkt als ledenadviseur krimp & regionale samenwerking mee met schoolbestuurders over mogelijke oplossingsrichtingen en de te nemen stappen in het geval van leerlingendaling.

Henk van der Esch denkt als ledenadviseur 'Krimp & regionale samenwerking' mee met schoolbestuurders over mogelijke oplossingsrichtingen en de te nemen stappen in het geval van leerlingendaling.

Hans Verschoor denkt als ledenadviseur 'Krimp & regionale samenwerking' mee met schoolbestuurders over mogelijke oplossingsrichtingen en de te nemen stappen in het geval van leerlingendaling.

Ineke de Roo denkt als ledenadviseur 'Krimp & regionale samenwerking' mee met schoolbestuurders over mogelijke oplossingsrichtingen en de te nemen stappen in het geval van leerlingendaling.

Door leerlingen meer de regie te geven over hun eigen leerproces, zijn ze gemotiveerder om te leren. Dat vereist wel andere vaardigheden van leraren. Meer coachende kwaliteiten bijvoorbeeld of het vermogen om in je les te differentiëren op verschillende niveaus. Op het Agnieten College Zwartsluis organiseren ze diverse studiedagen zodat de leraren samen de eigen vaardigheden kunnen bijspijkeren. En dat werkt.

Op welk advies gaat een rechter af: het advies van de bedrijfsarts of de – andersluidende – adviezen van de behandelend artsen van een werknemer? Een vraag die onlangs aan de helpdesk van de VO-raad werd voorgelegd.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig zullen we op deze site antwoord geven op een vraag die bij meer scholen speelt.

"Volgens mij hebben we in het onderwijs twee grote uitdagingen: gelijke kansen creëren én de overgang van het primair naar het voortgezet onderwijs soepeler maken", zegt Bert-Jan Kollmer, schoolbestuurder bij Stichting OVO in Gorinchem. "Toen ik 4,5 jaar geleden als bestuurder begon, wilde ik daar iets aan veranderen." Dat is gelukt. Bij Stichting OVO werken leraren en intern begeleiders uit het primair onderwijs nauw samen met leraren en brugklas- en zorgcoördinatoren uit het voortgezet onderwijs om leerlingen zacht te laten landen.

Het VO-congres op 28 maart 2019 was het drukst bezochte congres tot nu toe. Ruim 1600 bezoekers konden inspiratie opdoen tijdens lezingen, workshops en op de informatiemarkt. Op deze pagina vindt u foto's, video's en links naar de presentaties van de lezingen en workshops die werden gegeven.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig zullen we op deze site antwoord geven op een vraag die bij meer scholen speelt.

Sinds een jaar of vijf kunnen vmbo-leerlingen van het Pius X College op verschillende niveaus vakken volgen. “Wij delen leerlingen niet in op gemiddelden. Bij ons zijn leerlingen in het ene vak gewoon beter dan in het andere,” stelt Mark Wagt, teamleider bovenbouw vmbo.

Het Montessori College in Groesbeek werkt samen met Stichting Primair Onderwijs Groesbeek (SPOG) aan de versterking van de doorgaande lijn tussen po en vo. “Ons uitgangspunt is dat leerlingen vanuit intrinsieke motivatie beter en efficiënter leren én gelukkiger zijn,” meldt locatiedirecteur Arianne Nas van het Montessori College in Groesbeek.

Vijf (po) scholen van De Haagse Scholen organiseren, in samenwerking met met de Johan de Wittscholengroep (vo), vanuit de po-vo doorstroomsubsidie masterclasses om kwetsbare leerlingen beter voor te bereiden op het vo.

Op de vmbo-locatie van het Groevenbeek in Putten volgen basisschoolleerlingen het programma e-VOlve. Het doel hiervan is dat deze leerlingen alvast kunnen wennen aan het voortgezet onderwijs.

Een intensieve samenwerking binnen de keten is cruciaal voor soepele overgangen tussen vmbo en havo. De praktijkvoorbeelden op deze pagina zijn ter inspiratie.

Een intensieve samenwerking binnen de keten is cruciaal voor een soepele overgang van vmbo naar mbo. De praktijkvoorbeelden op deze pagina zijn ter inspiratie.

Op het Leerpark Presikhaaf van het Arentheemcollege kunnen vmbo-leerlingen een doorlopende leerlijn volgen tot mbo-2. Doordat lessen door dezelfde docenten worden gegeven, voelen leerlingen zich veilig, is de aanpak vertrouwd en kan veel maatwerk geleverd worden. “Daardoor kunnen sommige leerlingen kunnen het mbo in één jaar doorlopen.”

Het is bekend dat veel leerlingen in havo 4 doubleren. Het algemene beeld is dat dit vooral leerlingen zijn, die van het vmbo komen en minder goed presteren. Uit een aantal onderzoeken van de Openbare Scholengemeenschap Piter Jelles blijken die aannames niet kloppen.

Op het Lindecollege in Wolvega kunnen leerlingen op het vmbo een interne een mbo-opleiding op niveau 2 volgen. Het voordeel is dat ze les krijgen op een bekende, veilige plek en (grotendeels) ‘hun’ eigen docenten behouden. De bijvangst is dat honderd procent doorstroomt naar mbo-3 niveau.

Op het ROC West Brabant zijn sinds tien jaar transfercoaches werkzaam. Zij bieden vmbo-leerlingen persoonlijke begeleiding gedurende het eerste jaar van het mbo. En dat werkt goed. Wel blijkt dat vmbo-leerlingen vaak geen idee hebben waar ze aan beginnen met een mbo-opleiding. Daarom is er sinds dit jaar ook een doorstroomcoach ingezet, die vmbo-leerlingen ondersteunt met het maken van de juiste studiekeuze.

Op het Roelof van Echten College in Hoogeveen zijn er al langer signalen dat de overgang van het vmbo naar het mbo voor sommige leerlingen een uitdaging is. Daarom werd vorig jaar gestart met een doorstroomprogramma dat zich richt op sociaal-emotionele ondersteuning van leerlingen.

Het Liemers College heeft zich aangesloten bij het regionale 'Toptraject Achterhoek & Liemers’. Een breed doorstroomtraject dat zich richt op mavoleerlingen, die willen doorstromen naar het hbo. ‘Belangrijk in dit traject is dat leerlingen beter weten wat er van hen verwacht wordt in het vervolgonderwijs.’ Op het Liemerscollege wordt dit traject uitgevoerd in de vorm van een doorstroomprogramma naar de havo.

Om de overstap van mavoleerlingen naar de havo te vergemakkelijken werken het Theresialyceum en 2College Jozefmavo in Tilburg intensief samen. “Zo kwamen we erachter dat enkele lesonderdelen van de havo niet in het examenprogramma op de mavo voorkwamen.”

Bij de helpdesk VO komen veel vragen binnen over de diplomering van de gemengde leerweg (gl) en theoretische leerweg (tl) in het vmbo. De programma’s van deze beide leerwegen vertonen grote gelijkenis en veel scholen bieden leerlingen een programma aan waarbij ze in het examenjaar óf voor het gl- of voor het tl-diploma kunnen kiezen. Dit leidt bij een aantal scholen echter tot onduidelijkheden. Hieronder zet de VO-raad de meestgestelde vragen en antwoorden op een rij.

Het project Baanbrekers biedt praktische ondersteuning voor schoolbesturen in het primair en voortgezet onderwijs bij het realiseren van nieuwe banen voor mensen met een arbeidsbeperking. De PO-Raad en VO-raad spannen zich in om schoolbesturen extra te ondersteunen. Het doel is om meer mensen met een arbeidsbeperking een kans te bieden op een baan in het onderwijs. In totaal kunnen er in twee jaar 72 schoolbesturen actief deelnemen aan het project.

In de CAO VO 2018/2019 is afgesproken dat indien op een school de maximale lestaak van leraren per jaar 750 uur of meer is, deze met 30 klokuren wordt verminderd. De vrijkomende uren komen beschikbaar als ontwikkeltijd. Uiterlijk op 1 maart 2019 dient het overleg tussen de werkgever, de MR en het onderwijzend personeel over de aanpassing van de lessentabel te zijn afgerond, gevolgd door overeenstemming met de MR.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig zullen we op deze site antwoord geven op een vraag die bij meer scholen speelt.

Het Regius College vindt dat zij open moeten staan voor de gehele samenleving: “Ook al heb je een beperking, ieder mag en moet zich kunnen ontplooien. Deelname van mensen met een arbeidsbeperking is ook goed voor de leerlingen. We krijgen nu een nieuwe docent in een rolstoel. Daar zijn we trots op. Ook hebben we een docent met een hoge dwarslaesie. Hij kan zelfs zijn handen niet gebruiken, maar kan nog steeds 4 à 5 uur in de week bijles geven en bijdragen aan onderwijsontwikkeling. Ook hebben we een TOA, een fysisch geografe die vanuit de 48 WAO op een werkervaringsplaats is begonnen en nu een reguliere aanstelling heeft.”

Met het nieuwe programma 'Scholen besparen energie' wil het ministerie van Binnenlandse Zaken scholen stimuleren aan de slag te gaan met relatief eenvoudige aanpassingen om energie te besparen. ‘Het resultaat merk je snel genoeg aan een lagere energierekening’, vertelt Linda Hulspas (beleidsmedewerker BZK). ‘Belangrijk is dat je het agendeert en er iemand voor verantwoordelijk maakt.’

Begin 2019 werd bekend dat de daling in het aantal onbevoegd gegeven lessen nog steeds doorzet, ondanks het nijpende lerarentekort in het voortgezet onderwijs. Dat is een belangrijke verdienste van schoolbesturen. Ook op landelijk niveau wordt hard gewerkt aan het terugdringen van onbevoegd lesgeven. Ondertussen worden ook de contouren van een toekomstbestendig bevoegdhedenstelsel verkend.

‘Betrek bedrijfsvoering bij gesprekken over ontwikkeltijd’, stellen Margôt Stolker en Robert Hommen van Voion, ‘maar maak het geen discussie over de cijfers, want een goed gesprek vertrekt juist vanuit de onderwijsinhoud. Waar ligt de ruimte die je kunt vrijspelen voor ontwikkeltijd? Onze ervaring is dat er meer mogelijk is dan scholen denken.’

Hoe pakken schoolbesturen de verplichting op om verslag te doen van hun risicomanagement? Twee directeuren bedrijfsvoering, Ron van der Kruit (VO Haaglanden) en Wim Berends (De Nieuwe Veste), vertellen hoe zij risico’s in kaart brengen en welke afwegingen scholen daarbij maken.

Geen enkele leerling wil graag een schooljaar overdoen. Voor de meeste leerlingen werkt dit demotiverend, met als gevolg een negatief effect op de schoolloopbaan. Juist daarom wil de VO-raad onnodig zittenblijven voorkomen, met een handreiking die u op weg helpt!

De Amersfoortse vmbo-school 'Het Element' heeft samen met onder andere ROC Midden-Nederland een eigen doorstroomprogramma ontwikkeld. Daarmee kunnen de basis- en kaderleerlingen van 'Het Element' al in hun examenjaar structureel onderwijs volgen in het mbo. Het zorgt voor een vlottere doorstroom en succesvolle studiekeuzes.

P(G)MR-leden kunnen niet ontslagen worden wegens hun activiteiten voor deze P(G)MR. Onlangs heeft de kantonrechter in Rotterdam een uitspraak gedaan in een zaak waarin een dergelijke situatie speelde.

Onlangs deed de Commissie van Beroep (CvB) uitspraak in een zaak die draaide om het eindigen van een (vast) dienstverband wegens onbevoegdheid.

In onderstaande video blikken we terug op het afgelopen jaar en wat we samen met u als bestuurder of schoolleider in 2018 hebben bereikt.

De Haagse Johan de Witt Scholengroep heeft een sterke traditie in de opvang van nieuwkomers. Van de twee ISK-locaties binnen de school stromen veel nieuwkomers soepel door naar het reguliere onderwijs. Deze leerlingen zijn dan al bekend en dat geeft docenten goed zicht op hun uitgangspositie. Senior beleidsmedewerker Ferry Wever: ‘Wij bieden onderwijs op maat aan de leerlingen en hebben alle opleidingsniveaus in huis. Een speerpunt is ons taalbeleid.’

De extra begeleiding van nieuwkomers begint op het Cambium College in Zaltbommel altijd met een gesprek in het Nederlands. ‘Dat kan over alles gaan, als we maar met elkaar praten’, zegt Annette Swinkels, docente Nederlands. Zij is verantwoordelijk voor de soepele instroom van leerlingen uit de Internationale Schakelklas (ISK). De school vindt onderling contact belangrijk en werkt daarom met buddy’s voor NT2-leerlingen.

Voor scholen die werken met freelancers of zelfstandigen zonder personeel, kan het onduidelijk zijn of zij voor die opdrachtnemers loonheffingen moeten inhouden en betalen. De inmiddels afgeschafte VAR gaf hierover duidelijkheid. In plaats van de VAR kunnen opdrachtgevers en opdrachtnemers modelovereenkomsten gebruiken. Waar moet een school op letten als ze een ZZP'er inhuurt?

Cijfers presenteren, lezen en interpreteren blijft een hachelijke bezigheid. In een bijlage bij de beleidsreactie van het ministerie van OCW op de ‘Financiële staat van het onderwijs’ staat dat de reserves in het voortgezet onderwijs 2,97 miljard euro bedragen. De ministers Van Engelshoven en Slob hierover: ‘De toenemende reserves baren ons zorgen’, en: ‘We vragen ons af of de reserves nog wel in verhouding staan tot de reële risico’s die de scholen lopen.’ Terechte vragen, maar door de suggestie te wekken dat er bijna drie miljard op de plank ligt, slaan de bewindslieden diezelfde plank mis.

Beeldcoaching: onderdeel van professionalisering van elke docent. Zo’n 90 procent van de docenten van het Cals College in Nieuwegein heeft inmiddels het traject beeldcoaching doorlopen, waarin ze leren hoe ze hun leerlingen effectief feedback kunnen geven. De beeldcoaches Marjolein Aerts en Marcel Verhoef vertellen hoe beeldcoaching in z’n werk gaat en wat het oplevert. Bestuurder Nico de Jong en schoolleider Robert van der Sijde willen dat feedbackgedrag van docenten structureel aandacht krijgt in de professionalisering van docenten.